Emotie duurt maar 8-10 seconden

Uit een onderzoek van Verduyn, P., & Lavrijsen, S. (2015) blijkt dat de emotie verdriet het langst aanhoudt. Langer dan schaamte, verrassing, angst, afschuw, verveling, ontroering, irritatie en opluchting. Ook blijkt uit hun onderzoek, onder leiding van Philippe Verduyn, dat wanneer emoties langer aanhouden, het vaak gaat over iets wat een hoge belangrijkheid heeft en dat de persoon zelf rumineert. Herhaaldelijk nadenken over negatieve gedachten en gevoelens noemen we rumineren (1). Verdriet doet er gemiddeld 120 uur of vijf dagen over voordat het (naar onze beleving) minder wordt. Dit is te verklaren vanuit het feit dat verdriet vaak gepaard gaat met grote heftige gebeurtenissen, zoals een overlijden of ongeluk.

Duren emoties voor iedereen even lang?

Over het algemeen zijn er dus trends te ontdekken wat betreft hoe lang emotie duurt, zoals dat verdriet het langste aanhoudt, maar mensen verschillen ook onderling. Mensen verlengen of verkorten de emotie door de strategieën – bewust of onbewust – die ze toepassen. Verlengen gebeurt bijvoorbeeld door te piekeren, rumineren en het oprakelen van de gebeurtenis. Verkorten van de emotie gebeurt door te herinterpreteren van wat gebeurd is en mindful te blijven. Philippe Verduyn zag ook in zijn onderzoek naar de duur van emoties, dat er een verschil zit tussen culturen. Negatieve emoties duren gemiddeld langer in collectivistische landen zoals in Afrika, dan in individualistische landen zoals in West-Europa (2). Of je introvert of extravert bent maakt ook verschil. Zo duren positieve emoties langer bij extraverte mensen dan bij introverte mensen en duren negatieve emoties langer bij neurotische mensen dan bij niet neurotische mensen.

Hoe komt het dat mijn emoties langer duren dan 90 seconden?

Er zijn een hoop hersenstructuren actief in het limbisch systeem wanneer we een emotie ervaren. Deze hersenstructuren in de grote hersenen zijn betrokken bij emotie, emotieregulering, emotioneel geheugen, genot en motivatie. Sinds de komst van een MRI scanner kan onderzocht worden hoe emotie in het brein werkt.

De daadwerkelijke activatie in het brein van het limbisch gebied en de structuren die betrokken zijn bij emotie is kort: minder dan 10 seconden! Daarna neemt de activatie weer af. Toch zullen veel mensen een andere ervaring hebben met emotie. Namelijk, dat het veel langer duurt dan 8-10 seconden.  

Er is een verschil tussen de biologie en de subjectieve beleving. Biologisch gezien duurt de activatie van een emotie dus maar kort, rond de 8-10 seconden, en eigenlijk al vrij snel dooft de emotie alweer uit. De subjectieve beleving (wat jij ervaart) houdt vaak langer aan. Dit komt doordat we zelf strategieën gaan toepassen om om te gaan met die emotie die geactiveerd werd. Nog voordat de geactiveerde emotie grotendeels of volledig is uitgedoofd, maken we gedachtes over die emotie, of de gebeurtenis wat die emotie uitlokte. Deze gedachten zijn vaak gekleurd door de emotie die op dat moment gevoeld wordt. Is de gevoelde emotie angst, dan zullen de eerste automatische gedachten ook angstige gedachten zijn. Het zijn deze eerste automatische gedachten én alle vervolggedachtes die de geactiveerde emotie geen kans geven om uit te doven. Het zijn deze gedachten die de emotie nóg een keer aanzwengelen. Met als gevolg dat jouw ervaring met de emotie langer duurt dan je zou willen. Hoe je deze automatische gedachten kan ombuigen naar meer helpend (en niet emotievoedend) beschrijf ik in het blog over Cognitieve Gedrags Therapie. Maar weten dat je emotie eigenlijk maar vrij kort duurt is vaak ook al een zeer helpend inzicht. En doordat je dit nu weet, voelt het ook meer als een keus nu: ga je erop door of ga je het de kans geven om uit te doven door níet actief erop door te gaan.

Tel tot tien...

Hieronder vind je in twee afbeeldingen het verschil tussen hoe wij emotie ervaren (figuur 1) en hoe emotie plaatsvindt in ons brein qua activering (figuur 2). Beide plaatjes komen uit het boek van Guthrie Yarwood "Psychology of human emotion" waar ze in hoofdstuk 1 ook behandeld hoe lang emotie eigenlijk duurt (3). Mocht je dit interessant vinden: het is een open boek dus je kan deze gratis lezen. De link opent bij het hoofdstuk over de duur van een emotie maar aan de linkerkant zie je in een zwarte balk "contents" staan. Wanneer je hier op klikt kun je navigeren door de hoofdstukken. Het boek is Engelstalig.

Mijn moeder zei vroeger vaak tegen mij "tel tot tien". Dit zei ze tegen mij als ik boos was. Volgens mij is het gebruik ook dat we dit gezegde inzetten wanneer we belast zijn met een emotie. Het is ook een grappig feitje dat dit gezegde, "tel tot tien", er al veel eerder was dan de komst van de MRI-scanner. Vrij veel van onze gezegdes gaan over onze emoties of over de wisselwerking tussen lichaam en geest. Denk maar aan de knikkende knieën wanneer mensen zenuwen ervaren bij een presentatie. Over dit soort spreekwoorden en gezegdes zal ik later nog eens een blog schrijven. 

Vertel jouw tips aan Gratis Psycholoog!

Gratis Psycholoog wil graag praktische hulp bieden en is altijd op zoek naar tips die kunnen helpen. Er zit enorm veel kracht in elkaar helpen. Wat helpt jou om om te gaan met lastige emoties? Laat je tip hieronder achter, want wie weet help je daar een ander mee. Wil je anoniem blijven, dan kan je gewoon een verzonnen naam en e-mailadres invullen.